Textatot
(→Hwan fas) |
(→Swate marka) |
||
Line 5,618: | Line 5,618: | ||
Me tuy lopi a ta, me voki mata. Bat es yo tarde. Kapitan morti por apoplexia. Es merkival ke, obwol me bu gwo pri sey jen, mogbi sol piti ta idyen duran laste deys, me ya lwo in gro-plaki al vidi ta morte. To es yo dwa-ney morta ke me vidi, e griva de un-ney-la haishi jivi inen may kordia. | Me tuy lopi a ta, me voki mata. Bat es yo tarde. Kapitan morti por apoplexia. Es merkival ke, obwol me bu gwo pri sey jen, mogbi sol piti ta idyen duran laste deys, me ya lwo in gro-plaki al vidi ta morte. To es yo dwa-ney morta ke me vidi, e griva de un-ney-la haishi jivi inen may kordia. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | == Sunduk do marjen == | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Sertem me tuy rakonti olo ke me jan a mata. Shayad me iven gai-te zwo se longtaim bak. Nu findi swa in ga mushkile danjaful situasion. | ||
+ | |||
+ | Parta de kapitan-ney mani, si ye mani, it sertem mus bi nu-ney. Yedoh bu es probable ke kapitan-ney ship-amigas, e primem toy-las ke me he vidi yo, Swate Doga e blinde vagabonder, wud yao losdai swa-ney kaptura fo ladi deba de morte wan. Den komanda de kapitan tu raki-go a Doktor Livsi tuy, me ga bu mog fulfil it, bikos me bu mog iven dumi om lyu mata sole, sin protekta. Bat nu bu mog resti pa dom toshi, sikom iven suon de gual-ge lwo-she on fer-grata e kloka-ney tiktaking mah nu alarmi. Nu semblem audi lai-she stepas fon kadalok. Ek-duma om ti zai lagi in salon na korpa de morte kapitan e om ti es ga bli e mog returni pa eni minuta na nafra-ney blinda, it mah may kordia gro-salti por dashat. Taim fo deri ga yok, e nu desidi pa fin ke nu pa hunta gai go a bli-ney vilaja fo shuki-voki helpa. Nu shwo, nu zwo. Sin kapakovra nu tuy lopi aus tra frosta-ney tuman al ke fa-tume. | ||
+ | |||
+ | Vilaja es budale, obwol buvidibile, it loki pa otre taraf de sekwi-she baya; e me es gro-kurajisen bay to ke blinda he lai fon otre direksion e musbi he returni adar toshi. Nu bu go longtaim, obwol stopi koyves fo slu. Bat nopinchan suon yok, ye sol mar-bata-ney shum e karke gana-si de shulin-faula. | ||
+ | |||
+ | Es yo kandela-taim wen nu ateni vilaja, e me ve neva fogeti komo toy hwan brila kuraji-kalmisi nu; bat fa-reveli ke to es ya sole helpa ke nu pai dar. Nulwan, kwel unkwe shama se es, konsenti go a "Admiral Benbo" kun nu tuhun. | ||
+ | |||
+ | Kem pyu nu shwo om nuy beda, tem pyu oli fa-klingi a swa-ney mur. Ga oli: man, gina, kinda. Nam de Kapitan Flint, ke me haishi bu jan, bu es nove fo maiste jen dar, e mah oni dashati. Kelke jen en-remembi ke al gun pa agra budalem fon "Admiral Benbo" li vidi koy garibas; li dumi ke es kontrabander e hasti a dom. E amini un jen he vidi un bugran parus-ship in baya nami-ney Kitt-ney Dun. | ||
+ | |||
+ | Also oni tremi-dashati iven al audi om kapitan-ney amigas. Kelke bravnik es tayar fo raki voki Doktor Livsi kel habiti pa otre direksion, but ga nulwan yao helpi nu om gastaguan-ney defensa. | ||
+ | |||
+ | Oni shwo ke fobishiltaa mog infekti; bat, pa same taim, disputa mog mah-kuraji. Also afte ke kadawan shwo-refusi, may mata en-fai shwosa. Ela deklari ke ela bu sal lusi mani kel perteni a elay son to haf-yatima. | ||
+ | |||
+ | - Si yu oli bu osi go, - ela shwo, - Jim e me osi go solem. Nu sal go bak pa same ti nu lai na dao. E shma-danke a yu oli to gran masbute man do yunkok-ney atma! Nu ve ofni toy sunduk, iven si nu majbur morti por se... Me ve danki yu, madam Krossli, si yu permiti ke nu pren sey yur bao, dabe bringi nuy kanun-ney mani. | ||
+ | |||
+ | Sertem, me shwo ke me go kun mata, e li oli sertem krai ke es ya norasum-ney. Yedoh iven dan nulwan osi go akompani nu. Li dai a me sharji-ney pistola fo kasu de ataka, e li wadi hev tayar kavales fo kasu de persekwa; e se es olo ke li zwo. Yoshi un yungo raki-go fo voki doktor e fo pai armisen helpa. | ||
+ | |||
+ | May kordia zai gro-bati al ke nu en-fai nuy danjaful dao pa toy lenge aksham. Fule luna zai begin fa-lifti; it zai rudefai tra tuman. Nu en-samaji ke sun fa-lumi kwasi pa dey, e nu ve mog gei merki bay eni oko. Also nu hasti yoshi pyu. Nu zai kripi-go along baranas kway e sin shum. Al bu he vidi ni audi nixa dashatival nu ateni "Admiral Benbo" e klosi dwar baken swa kun senta de gro-levifa. | ||
+ | |||
+ | Me tuy shuani dwar, ewalaa nu zai stan al gro-spiri, ga sole in dom wo ye morten kapitan-ney korpa. Mata go pren kandela in bar, e nu ambi zin salon al teni handa de mutu. Kapitan zai lagi kom bifooen: on bey, do okos klosen e do extenden bracha-ge. | ||
+ | |||
+ | - Mah kurtena nich, Jim, - mata hamsi-shwo. - Li mog ya lai e observi nu fon ausen... Nau, - ela shwo afte ke me zwo se, - treba pren klef fon toy hi wan. Bat hu ve kuraji tachi ta, me wud yao jan! - e ela ek-plaki al shwo. | ||
+ | |||
+ | Me en-genui. On poda bli kapitan-ney handa ye syao papir-ney ronda, swate pa un taraf. Me bu dubi ke it hi es swate marka, e afte pren it, on otre taraf me findi skribitura do klare jamile skribitip, kel shwo: "Yu hev taim til shi de aksham". | ||
+ | |||
+ | - Lu hev-te taim til klok shi, mata, - me shwo, e yus al se nuy lao kloka en-baji. Sey turan-ney baja mah nu ek-tremi, bat pa same taim to bin hao habar sikom es sol klok sit. | ||
+ | |||
+ | - Den klef, Jim, pai it! - mata shwo. | ||
+ | |||
+ | Me palpi-shuki in oli luy posh, un afte otre. Kelke syao moneta, un fingadan, koy filu e gran igla, tabak-rolika do loskusi-ney nok, sikin do kurve graspika, posh-kompas e agni-ston es olo ke me pai findi, e me en-denadi. | ||
+ | |||
+ | - Shayad es sirkum galsa, - mata suposi. | ||
+ | |||
+ | Me superi nafra e rastori kolar de ta-ney kamisa, e ver, dar, on katranen korda ke me tuy kati bay kapitan-ney sikin, ye klef. Por sey fortuna nada fulisi nuy kordia, e nu hasti uupar a toy syao shamba wo kapitan gwo somni duran tanto longtaim e wo ta-ney sunduk stan depos ti ta lai na dey. | ||
+ | |||
+ | Fon ausen toy sunduk es ga pinchan marjen-ney sunduk, do letra “B” jal-ney bay garme fer on kapak, e do baten e rupten angulas kom si por longe e karke yusa. | ||
+ | |||
+ | - Dai ba klef a me, - mata shwo. Kufla-mekanisma es rigide, bat ela pai turni it e tuy mah kapak los. | ||
+ | |||
+ | Forte fauha de tabak e katran lai fon inen. Un-nem nu vidi sol un gro-hao kostum, brashen e pligen ga kuydafulem. It bu gwo gei onpon, mata shwo. Sub klaida ye diverse kosa: un kwadranta, un tin maga, kelke tabak-stik, dwa para de elegante pistola, un argenta-lingota, un lao espaniol kloka, kelke otre syaoka do bugran valor bat maistem do auslanda-ney zwosa, dwa kompas do kuprum-frama, e pet o sit kuriose Westa-Bharat-ney shel. Aften me gwo oftem divi-mediti om way ta gwo porti sey shel kun swa al suy jiva do wanda, krimen e danja. | ||
+ | |||
+ | Bat nu bu pai findi nixa valorful krome argenta e kelke syaoka, e se bu es to ke nu shuki. On sunduk-diba ye un lao botakuta, blanifi-ney por solte akwa de mucho baya. Mata mah it aus nosabrem, e nu en-vidi laste kosa kel ye in sunduk: un pak kuten bay waxakapra, semblem papir-pak, e un kanvabao in kel golde moneta ek-tintini al tacha. | ||
+ | |||
+ | - Me ve diki a oli sey rauber ke me es honeste gina, - mata shwo. - Me sal pren sol to ke lu debi, bu un farting pyu. Teni ba madam-Krossli-ney bao! | ||
+ | |||
+ | E ela begin konti-reloki kapitan-ney mani fon kanvabao inu ti me teni na bao. To es longe e mushkile dela, por ke monetas es do diverse sais e lai fon diverse landa: ye mixi-ney i dublon, i luidor, i ginea, i piastra, i me bu jan kwo pyu. Ginea es zuy shao, e sol den ginea hi may mata janmog konti. | ||
+ | |||
+ | Wen mata he konti-reloki sirke haf, me turan pon may handa on suy bracha, por ke in toy kyete froste aira en-ye suon kel hampi mah may kordia stopi: es tuk-tuking de blinda-ney stik pa frosten kamina. It blisifi oltaim pyu, e nu zai sidi al bu osi spiri. Poy ye un laute darba pa dwar de gastaguan, poy graspika en-muvi e shuan ek-baji al ke vagabonder trai zin. Poy ye silensa i ausen i inen duran kelke taim. Pa fin tuk-tuking ribegin, fa oltaim meno laute e sun fadi wek, lo kel mah nu senti nodeskribibil joisa e levifa. | ||
+ | |||
+ | - Mata, - me shwo, - pren olo e nu go ba kway. - Es ke me es serte ke klosi-ney dwar sembli suspekte a blinda e ke ta mog mah-lai ol suy vespamenga-si ahir. Me joi gro por ke me he shuani dwar; sol ti koni toy dashatival blinda na jen wud mog samaji me. | ||
+ | |||
+ | Bat mata, komo unkwe fobisen ela es, bu konsenti pren iven un fenka pyu kem deben, e pa same taim zidem bu yao bi santush bay meno. Ela shwo ke haishi bu es klok sem, ke nu hev menga taim, ke ela jan swa-ney raita e sal fai it. Ela zai haishi disputi kun me wen un kyete longe wisla fa-audi fon koylok dalem on kolina. To es basta e iven pyu kem basta fo nu ambi. | ||
+ | |||
+ | - Me pren to ke me hev, - ela shwo al ek-salti-stan. | ||
+ | |||
+ | - E me pren yoshi se fo juste konta, - me shwo al pren waxakapra-ney paketa. | ||
+ | |||
+ | Pa sekwe minuta nu ambi zai go nich al palpi-shuki dao por he lyu kandela bli vakue sunduk. Sun me ofni dwar e nu chu dom. Es yus prave taim, por ke tuman zai nodensifi kway, e luna lumisi yo aika klarem den kolina pa ambi taraf. Tuman-vual haishi resti sol in diba de dol e sirkum gastaguan-ney dwar, kom si fo ahfi nuy un-ney stepas do eskapa. Bat ga sun, afte meno kem haf-dao, bli kolina-nicha, nu sal majbur geti inu luna-lumisen loko. | ||
+ | |||
+ | E se bu es olo. Nu en-audi suon de lopi-she pedas de kelke jen. Al turni-kan a toy direksion, nu vidi blisifi-she salti-she luma-ki: koywan zai lai-lopi al porti fanus. | ||
+ | |||
+ | - May kare, - mata shwo turan, - pren mani e lopi ba wek. Me sal dekonsi. | ||
+ | |||
+ | "Es ya fin", me dumi. Me gro-damni fobishiltaa de oli nuy visin e gro-iri om may-povre-mata-ney honestitaa i avaritaa, om elay budave stupide kuraja e zai-ney feblitaa! Pa fortuna nu es bli koy ponta-ki. Me helpi ela om go nich a riva-sahil, al ke ela hili. Ela sospiri e lasi kapa lwo on may plecha. Me bu jan komo me findi forsa e fobi ke to olo bin zwo-ney aika karkem, bat me pai trani ela along riva e idyen sub arka. Pyu me bu mog, bikos ponta es tro nise e me majbur go pa char pata sub it. Also dar nu mus-nem resti, me sub arka e mata hampi totem ausen, pa dalitaa de sol kelke stepa fon gastaguan. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | == Fin de blinda == | ||
+ | |||
+ | May jigyas fa-reveli bi pyu kem may foba. Me bu mog resti sidi, me kripi bak a sahil. Dar, al he ahfi swa baken ginesta-bush, me mog klarem vidi kamina bifoo gastaguan-ney dwar. | ||
+ | |||
+ | Tuy afte ke me posisioni swa, may dushman en-lai. Li es sem oda ot, e li zai lopi kway al pedas tuki-she pa kamina sin ritma, e wan kun fanus es avanen. Tri jen zai lai al hunten handas. Malgree tuman, me pai vidi ke jen in mida de toy "trio" es blinde vagabonder. Pa sekwe momenta ta-ney vos fa-audi al konfirmi mey gesa. | ||
+ | |||
+ | - Rupti dwar! - ta krai. | ||
+ | |||
+ | - Ya tuy, sinior! - dwa o tri jawabi e en-ataki dwar de "Admiral Benbo", al ke jen do fanus sekwi li. Poy me vidi ke li stopi e en-toki kyetem, kom si li fa-surprisi por buklefi-ney dwar. Bat pausa es kurte, sun nove komanda bay blinda lai. Ta-ney vos fa oltaim pyu laute e skwilalik, kom si ta sta pa gro-ney nosabra e ira. | ||
+ | |||
+ | - Inu, inu, inu! - ta krai al shatami otres por dera. | ||
+ | |||
+ | Char o pet de li obedi tuy al ke dwa resti ausen bli dashatival vagabonder. Afte kelke minuta koywan ek-krai por surprisa e skwili-she vos fa-audi fon inen: | ||
+ | |||
+ | - Bill es morte! | ||
+ | |||
+ | Bat blinda snova shatami li por dera. | ||
+ | |||
+ | - Beshuki ta, yu fuy-lannik, e otres tuy uupar fo sunduk! - ta krai. | ||
+ | |||
+ | Me audi ke li lopi uupar lao sulam al tompi gro al mah-tremi shayad ol dom. Poy snova en-ye surprisa-kraisa. Winda de kapitan-ney shamba klapi-ofni al bajing de rupten glas, e un man en-ragi aus. Ta-ney kapa e plechas fa-vidi klarem in luna-luma. Ta krai-adresi blinde vagabonder kel zai stan nichen on kamina: | ||
+ | |||
+ | - Hey, Pyu, - ta krai, - oni bin hir bifoo nu. Koywan turni olo in sunduk nicha-uupar. | ||
+ | |||
+ | - It ye ku? - Pyu brai. | ||
+ | |||
+ | - Mani ye. | ||
+ | |||
+ | - Shatam om mani! - blinda krai. - Me maini Flinta-ney papir. | ||
+ | |||
+ | - Nu bu vidi it hir, nullok, - uuparen-man jawabi. | ||
+ | |||
+ | - Hey, yu nichen, kan ba ob es she Bill! - blinda krai snova. | ||
+ | |||
+ | Al se koy otre wan, shayad toy-la kel he resti nichen fo beshuki kapitan-ney kopra, ta apari in dwar de gastaguan. | ||
+ | |||
+ | - Oni he yo beshuki Bill, - ta shwo, - nixa lyu-ney. | ||
+ | |||
+ | - Es ya toy gastaguan-jenta, es ya toy shma-boy. Magari me he mah suy okos aus! - blinda to Pyu krai. - Li bin hir hampi nul taim bak: dwar bin ya klefen wen me trai-te zin. Shuki li, gayar, shuki li olilok. | ||
+ | |||
+ | - Ver, li he lyu lumisen kandela hir, - winda-ney gayar shwo. | ||
+ | |||
+ | - Shuki li! Findi li! Trashuki ol dom! - Pyu repeti-krai al tuki kamina bay stik. | ||
+ | |||
+ | Nau gro-ney garbar en-ye in nuy lao gastaguan kadalok: grave stepa tompi-go ahir-adar, mebel guruhi-lwo, dwar klapi-klapi. Iven sirkum-ney rokas fai eho de sey shum. Bat olo es vanem: jenta lai aus, un afte otre, e deklari ke in dom nu yok. | ||
+ | |||
+ | Ewalaa same wisla kel he fobisi me e may mata al ke nu mangi konti kapitan-ney mani, it fa-audi snova, dwaplem pa sey ves. Me gwo dumi ke to es wisla de blinda kel voki swa-ney tim fo ataka. Bat nau me merki ke signal lai fon kolina-taraf kan-she vilaja, e por suluka de piratas me samaji ke es signal om blisifi-she danja. | ||
+ | |||
+ | - Es Derk snova, - un wan shwo. - Dwaplem! Treba eskapi, gayar! | ||
+ | |||
+ | - Eskapi ku? - Pyu krai. - Yu stupida! Derk gwo sempre bi ahmak e fobnik, bu treba atenti ta. Li musbi es hir blisem, li bu mog-te pai go dalem wek. Es yo hampi in yur handas. Shuki ba kadalok, yu dogas! Oo, diabla, - ta krai, - magari me hev okos! | ||
+ | |||
+ | Sembli ke sey krai-apela pai fai koy efekta, sikom dwa wan begin shuki hir e dar miden ligna-pila, bat ga sin yaosa e pyu-nem dumi-yen om lai-she danja, kom me suposi, al ke otres zai stan on kamina aika perplexem. | ||
+ | |||
+ | - Yu hev miles in yur handas, ewalaa yu longefai, idiotas! Yu wud bi sam riche kom rega si yu findi papir, e yu jan ke it es hir, ga blisem, bat yu zai stan hir al dumi om eskapa. Nulwan de yu kuraji-te lai a Billi e handi swate marka a lu, e me hi to blinda he zwo to! E me majbur lusi may fortuna por yu! Me majbur for-bi gro-povre vagabonder kel unichi-nem pregi om syao mani fo rom al ke me wud mog raki rega-gari! Si yu bu wud hev tan tuzalik tremi-she atma, yu wud he kapti sey fobnik tuy. | ||
+ | |||
+ | - Bat nu he pai ya dublones, Pyu, - un wan grumbli-shwo. | ||
+ | |||
+ | - Shayad li he ahfi papir koylok, - otre wan shwo. - Pren mani, Pyu, e stopi pagalefai hir. | ||
+ | |||
+ | Pyu zai pagalefai ya, e sey objetas sim mah ta iven pyu savaje. Pa japat de dushte ira ta begin bati li bay swa-ney stik, mavi-yen it blindem a desna e a lefta. | ||
+ | |||
+ | Pa swa-ney tur, otre gayares jawabi-shatami, ugrosi ta bay dashat-ney wordas e trai kapti stik e mah it los fon ta. | ||
+ | |||
+ | Sey draka es salva fo nu. Duran ke li draki, otre suon lai fon kolina do vilaja-taraf, e to es suon de galopi-she kaval. Hampi pa same momenta ek-ye flasha-ki koylok bli barana e pistola-shota. To es sertem laste signal om danja. Oli pirata turni tuy e raslopi a oli direksion: un versu mar along sahil, un oblikuem uupar pa kolina, e tak for. Afte haf-minuta sol Pyu resti on kamina. Li kwiti ta, ob por panika, ob kom venja por ta-ney shatama e darba, me bu jan. Ta resti ga sole e ta furia-nem zai tuki kamina bay stik, zai extendi brachas e voki ko-jenta. Pa fin ta turni a noprave direksion e en-lopi versu vilaja. Ta pasi ga bli me al krai-plaki-si: | ||
+ | |||
+ | - Jonni, Swate Doga, Derk - (e yoshi kelke otre nam) - yu bu ve kwiti lao Pyu, gayar, den lao Pyu, bu ver? | ||
+ | |||
+ | Ewalaa suon de tompi-she kaval fa pyu laute e char o pet raider fa-vidi on kolina-sima. Li en-flai-galopi nich kolina sub luna-luma. | ||
+ | |||
+ | Al se blinda samaji swa-ney galta, turni kun ek-kraisa, lopi rek a handak e sun lwo inu it. Bat poy ta en-stan tuy, klimbi uupar a kolina e, ga desorienti-ney, geti rek sub gambas de un-ney lai-she kaval. | ||
+ | |||
+ | Raider trai salvi ta bat vanem. Pyu lwo, suy denaden kraisa tori-si nocha-ney silensa, char huf topti ta e lansi ta a taraf. Ta lwo on flanka, poy turni lentem on fas e bu muvi pyu. | ||
+ | |||
+ | Me ek-salti-stan e ek-voki raider. Li selfa, dashati-ney por aksidenta, he stopi ley kaval, e me tuy vidi-samaji hu li es. Toy wan kel zai raki baken oli, ta es yungo kel he konsenti go a vilaja fo voki doktor Livsi. Otres es kelke tol-ofser ke ta he miti al dao. Ta he voki-pregi li om helpa; ta hev basta rasum fo zwo se. Koy habar om parus-ship in Kitt-ney Dun he yo ateni-te sinior Dans to tol-shefa, por se hi ta muvi-te in nuy direksion. Dank a sey fortuna-ney ourantaa may jiva e jiva de may mata es salven. | ||
+ | |||
+ | Pyu es morte, ga morte. Den may mata oni porti a vilaja, wo idyen lenge akwa e aroma-solta mah ela rikonsi. Yedoh, komo unkwe fobisen ela sta, ela for-fai swa-ney shakwing om bu he pren tanto mani kwanto gai. | ||
+ | |||
+ | Duran to tol-shefa sinior Dans raki for a Kitt-ney Dun, tanto kway kom posible. Yedoh oli raider majbur desendi kaval e en-go chaukem nich inklina, al dukti e iven koytaim suporti swa-ney kaval; yoshi li oltaim fobi ambush. Also surprisa yok ke, wen li ateni baya, ship es yo los, obwol haishi es bli sahil. Sinior Dans ek-voki ship. Koy vos jawabi-shwo ke ta treba go aus luna-lumisen loko, si ta bu yao pai ge pes plumba, e tuy un kula wisli-flai bli suy plecha. | ||
+ | |||
+ | Sun ship turni kabu e desapari. | ||
+ | |||
+ | Sinior Dans zai stan dar "kom fish ausen akwa", segun suy prope expresa. Ta sendi un jen a B. dabe warni tol-ship; es olo ke ta mog zwo. | ||
+ | |||
+ | - Bat se es vane dela, - ta shwo. - Li he geti basta wek, e es fin. Yedoh, - ta adi, - me joi por he topti sinior-Pyu-ney kalu. | ||
+ | |||
+ | Es ke al sey taim ta he audi yo may historia. | ||
+ | |||
+ | Me returni a "Admiral Benbo" kun ta tuhun. Ewalaa yu bu mog imajini pa kwel stasa de destrukta nuy dom es. Banditas he mah-lwo iven murkloka al shuki mata e me. Obwol pa fakta nixa es pren-ney krome kapitan-ney manibao e kelke argente moneta fon kasa, me samaji tuy ke nu es ruini-ney. | ||
+ | |||
+ | Sinior Dans bu mog samaji situasion. | ||
+ | |||
+ | - Li pren mani, yu shwo? Bat dan, Hokins, klarisi ba, kwo li yao-te pa fin? Ob pyu mani? | ||
+ | |||
+ | - Non, sinior, bu mani, me dumi, - me jawabi. - Pa fakta, sinior, li shayad shuki-te to ke me hev nau in may sina-posh, e, honestem, me wud yao pon it inu koy pyu anchun loko. | ||
+ | |||
+ | - Sertem, boy, yu es prave, - ta shwo. - Me mog pren it, si yu yao. | ||
+ | |||
+ | - Me dumi-te ke shayad doktor Livsi... - me en-shwo. | ||
+ | |||
+ | - Oo, ya, ga prave! - ta interrupti aprobi-shem. - Ga prave. Doktor Livsi es kavalier e judista. Wel, nau me en-dumi ke treba ya ke me selfa raki-go adar e reporti om lo pasen a ta o a skwair. Pyu es ya morten. Me bu afsosi, bat ta es ya morten, e koy jen mog ya akusi me to rega-ney tol-shefa om se, to mog ya eventi. Wel, Hokins, me mog pren yu kun swa si yu yao. | ||
+ | |||
+ | Me danki ta kordialem, e nu en-go bak a vilaja wo kaval zai bi. Duran ke me expliki olo a mata, oli es yo in sedla. | ||
+ | |||
+ | - Dogger, - sinior Dans shwo, - yu hev hao kaval. Mah sey gayar sidi baken yu. | ||
+ | |||
+ | Tuy ke me asendi kaval e en-teni Dogger-ney belta, shefa fai komanda e dasta en-raki-troti along kamina versu dom de doktor Livsi. | ||
+ | |||
+ | == Kapitan-ney papir == | ||
+ | |||
+ | Nu raidi gro-kway duran ol dao til lai a doktor-Livsi-ney dom. It-ney fasada es ahfen in tumitaa. | ||
+ | |||
+ | Sinior Dans komandi ke me desendi kaval e tuki an dwar, e Dogger helpi me bay dai estriba. Dwar ofni hampi tuy bay servi-gela. | ||
+ | |||
+ | - Doktor Livsi inen ku? - me kwesti. | ||
+ | |||
+ | - Non, - ela jawabi. - Ta lai-te pa dey, bat poy he go a shefdom de ardaposesa fo chi akshamfan e fo pasi aksham kun skwair. | ||
+ | |||
+ | - Dan nu go ba adar, gayar, - sinior Dans shwo. | ||
+ | |||
+ | Pa sey ves nuy dao bu es longe, also me bu raidi bat lopi al teni Dogger-ney estriba til parka-geit e poy along longe sinlif-ney luna-lumisen alee. Pa fin nu ateni linia de ardaposesa-ney bilduras kel blanfai pa ambi taraf de gran lao garden. Sinior Dans desendi kaval, e oni lasi ta tuy inu dom, kun me tuhun. | ||
+ | |||
+ | Servi-sha gidi nu along tapis-ney koridor inu gran kitabashamba do mucho kitabalemar kun busta uuparen. Doktor Livsi e skwair zai sidi bli kamin, pa ambi taraf de yarke agni, al pipa in handa. | ||
+ | |||
+ | Me bu gwo vidi skwair tanto bli bifooen. Ta es gao, pa fakta pyu kem sit fut gao, aika chaure man do grose brave karim-si fas kel es kelkem karkifen, rudifen e pligifen por longe safaras. Suy brovas es muy swate e muvishil, por lo kel oni samaji ke ta hev budushte bat, wel, aika gamande e irishil karakter. | ||
+ | |||
+ | - Zin ba, sinior Dans, - ta shwo ga dignem e kondesendi-shem. | ||
+ | |||
+ | - Hao aksham, Dans, - doktor shwo al niki. - Hao aksham, amiga Jim. Kwel byen feng he bringi yu ahir? | ||
+ | |||
+ | Tol-shefa rektisi swa e, al posa de armeeyuan, rakonti ol historia ga kom pa leson in skola. Magari yu mog vidi komo ambi kavalier inklini swa avan al audi e kan-kan mutu, al iven fogeti fumi por surprisa e interes. | ||
+ | |||
+ | Afte audi komo may mata he go bak a gastaguan, doktor Livsi ek-klapi swa-ney tuta lautem; e skwair ek-krai "Bravo!" e darbi-rupti swa-ney longe pipa kontra kamin-grata. Longem bifoo se sinior Triloni (es nam de skwair, si yu remembi) he yo kwiti stula e zai go-go pa shamba; e doktor he depon swa-ney pudri-ney peruka, kwasi fo audi pyu hao, e zai sidi al aspekti aika ajibe por swa-ney prope kurte swate har. | ||
+ | |||
+ | Pa fin sinior-Dans-ney historia fini. | ||
+ | |||
+ | - Sinior Dans, - skwair shwo, - yu es ya muy noble jen. E to ke yu he topti-kili toy nafra-ney dushte podla, es ya akta do dasin. Es kom tu krashi kukaracha. Sey Hokins to gayar toshi es ya kushalnik. Hokins, baji ba sey glok, plis. Sinior Dans mus pi idyen bira. | ||
+ | |||
+ | - Also, Jim, - doktor shwo, - toy kosa ke li shuki-te, it es hir ku, she yu? | ||
+ | |||
+ | - Walaa, sinior, - me shwo e dai a ta den waxakapra-ney paketa. | ||
+ | |||
+ | Doktor examini paketa fon oli taraf, al ke suy finga zudi-si ofni it; bat inplas zwo to, ta pon it kalmem inu posh de swa-ney jaketa. | ||
+ | |||
+ | - Skwair, - ta shwo, - afte ke sinior Dans pi bira, ta ve mus sertem go kontinu swa-ney rega-ney serva. Bat Jim Hokins, me sal mah ta resti she me fo somni, e, si yu permiti, me proposi ke oni servi-dai a ta lenge pastet fo akshamfan. | ||
+ | |||
+ | - Sertem, Livsi, - skwair shwo. - Hokins meriti ya pyu kem pastet. | ||
+ | |||
+ | Also oni bringi gran paloma-ney pastet e pon it on syao tabla. Me sta wulfa-hunge e jui chia gro, duran ke sinior Dans audi yoshi pyu lauda e pa fin go wek. | ||
+ | |||
+ | - Wel, nau, skwair, - doktor shwo. | ||
+ | |||
+ | - Wel, nau, Livsi, - skwair shwo pa same taim. | ||
+ | |||
+ | - Pa tur, pa tur, - doktor Livsi en-ridi. - Yu gwo audi om Flint, me suposi? | ||
+ | |||
+ | - Gwo audi ku?! - skwair exklami. - Gwo audi ku, yu kwesti ya! Ta bin zuy hema-pyase pirata fon oli kel gwo navigi. Swate Barba es kinda komparen a Flint. Espanioles gwo fobi ta gro, e, al shwo veritaa, koyves me sta garwe por ke ta bin inglish. Unves me vidi ta-ney parus bay may prope okos bli Trinidad; fobishil pyannik kel komandi nuy ship, ta tuy turni bak – ya, bak a Port-of-Spein. | ||
+ | |||
+ | - Wel, me selfa toshi gwo audi om ta hir, in Ingland, - doktor shwo. - Bat kwesta es: ob ta hev-te mani? | ||
+ | |||
+ | - Mani ku?! - skwair exklami. - Den rakonta yu he audi ku? Sey kanalyas, kwo hi li shuki-te si bu mani? Kwo hi agiti li si bu mani? Kwo hi mog mah li riski swa-ney fuy-jiva si bu mani? | ||
+ | |||
+ | - Den to nu en-jan sun, - doktor repliki. – Bat yu sta tanto agiti-ney e exklamishil ke me bu mog interfai ni un worda. Kwo me yao jan es se: suposi-yen ke hir in posh me hev koy klef om loko wo Flint he kavi-ahfi swa-ney tresor, ob temi om verem menga tresor? | ||
+ | |||
+ | - Menga ku?! - skwair krai. - Wel, audi ba: si nu verem hev toy klef, me tuy ekipi ship in Bristol-dok, e pren yu e Hokins kunem, e me pai tresor iven si treba shuki duran ol yar! | ||
+ | |||
+ | - Gro-hao, - doktor shwo. - Dan nau, si Jim konsenti, nu ofni ba paketa. - E ta pon it on tabla bifoo swa. | ||
+ | |||
+ | Paketa es hao klosen-suten. Doktor pren medike mikas aus swa-ney lekerbavul e kati filus. Inen ye dwa kosa: dafta e siglen letakuta. | ||
+ | - Un-nem nu kan ba dafta, - doktor proposi. | ||
+ | |||
+ | Skwair e me, nu ambi zai kan sobre doktor-ney plecha duran ke ta ofni it, sikom doktor he karimem jesti fo ke me lyu ti me chi akshamfan na syao tabla e lai a ta fo jui misteria-dekovra. | ||
+ | |||
+ | Pa un-ney dafta-paja ye sol koy shma-skriba, kom si oni gwo fai it fo amusi swa o fo probi kalam. Un es same kom tatu: "Hao kisma de Billi Bons", yoshi ye "Sinior W. Bons, subkapitan", "Rom yok", "Bli Palm-Ki ta pai-te kwo treba", e yoshi koy-las do un sole worda e nohao-lekti-ke. Me bu mog fai sin en-mediti om hu hi "pai-te" e kwo hi ta pai-te. Mogbi, sikin inu bey? Hu jan... | ||
+ | |||
+ | - Bu mucho info hir, - doktor Livsi shwo al lifi dafta. | ||
+ | |||
+ | Sekwe shi o shi-dwa paja es fule de strane seria de nota: datum leften e mani-suma desnen, kom in pinchan konti-dafta; bat interen inplas explika ye sol farke namba de kros. Kontra datum dey 12 mes-sit yar 1745, pa exampla, suma do semshi paun es skriben, but krome sit kros ye nul explika om a hu e por kwo treba pagi it. Yedoh pa kelke kasu oni adi-te loko-nam, pa exampla "Bli Karakas", o sim latituda e longituda, kom "62° 17′ 20″, 19° 2′ 40″." | ||
+ | |||
+ | Oni fai-te toy nota duran hampi dwashi yar, e namba fa oltaim pyu gran. Pa fin, afte kelke wekreken false adita, ye suma to resulta e worda: "Bons-ney parta". | ||
+ | |||
+ | - Me samaji ga nixa, - doktor Livsi shwo. | ||
+ | |||
+ | - Es ya klare kom middey! - skwair krai. - Es konti-dafta de sey fuy-doga do duskordia. Sey kroses inplasi nam de mah-sinki-ney ship o de raubi-ney urba. Nambas maini kanalya-ney parta de tote shikar. Ta adi-te koy explika si dumi-te ke ambiguitaa es posible. Also "Bli Karakas" hir signifi ke koy nofelise ship bin rauben bli Karakas-ney sahil. Hay boh helpi povre atmas de shipyuan kel he bikam koral depos longtaim. | ||
+ | |||
+ | - Ver! - doktor exklami. – Es ya utile, tu bi safarnik. Yu es prav! E nambas fa-gran segun ke suy ranka fa-gao. | ||
+ | |||
+ | In dafta ye shao pyu, sol kelke geografike posision noti-ney pa klin lif bli dafta-fin, e yoshi un komparike tabela de franse, inglish e espaniol mani. | ||
+ | |||
+ | - Sparishil jen! - doktor exklami. - Bu wan fo gei juli. | ||
+ | |||
+ | - Nau, - skwair shwo, - nu kan ba otre-la. | ||
+ | |||
+ | Letakuta es siglen pa kelke plasa bay sigla to fingadan, mogbi toy hi ke me findi-te in kapitan-ney posh. Doktor rupti oli sigla kun gro-kuyda, e on tabla lwo da mapa de koy isla, kun indiken latituda e longituda, diba-glubitaa, nam de kolina, baya e halich, e oli exakte detal ke oni wud nidi fo anchunem anki ship bli toy-isla-sahil. | ||
+ | |||
+ | Isla es sirke nin milya longe e pet la chaure, al idyen simili grose dragon kel he en-stan on dwa pata. It hev dwa hao fon-storma-ahfen baya, e yoshi un gao kolina pa mida, namen "Vidituba". | ||
+ | |||
+ | On mapa ye yoshi kelke ada do pyu tarde taim, sobreolo tri kros bay rude tinta: dwa in norde parta de isla e un in suda-este-la. Bli sey laste kros ye skriba do same rude tinta e do syao klare skribitip kel farki mucho fon kapitan-ney shma-skriba. It shwo: "Maiste tresor hir". | ||
+ | |||
+ | Pa otre taraf de mapa ye for-ney info skriben bay same handa: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | "Gao baum, Vidituba-flanka, direksion a N. fon N.N.E. | ||
+ | |||
+ | Isla do Skelet E.S.E. e a E. | ||
+ | |||
+ | Shi fut. | ||
+ | |||
+ | Argenta-lingota es in norde yama. Oni mog findi it pa flanka de este tudun, pa shi fatom a suda fon swate roka, al fas versu it. | ||
+ | |||
+ | Den arma oni fasilem findi in ramla-kolina, N. fin de norde kabu, direksion versu E. e charfen rumba versu N. | ||
+ | |||
+ | J.F." | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Walaa olo. Es aika breve e sembli ga busamajibile a me, yedoh skwair e doktor Livsi en-joi gro. | ||
+ | |||
+ | - Livsi, - skwair shwo, yu gai kwiti tuy yur pitival praktika. Manya me go a Bristol. Afte tri wik... tri wik ku?.. wel, dwa wik... wel, afte shi dey nu sal hev zuy hao ship, sinior, e zuy hao selekten tim in Ingland. Hokins go kunem kom kabina-boy. Yu ve bi gro-hao kabina-boy, Hokins. Yu, Livsi, es ship-doktor, me es admiral. Nu ve pren kun swa Redrut, Jois e Hanter. Hao byen feng ve bringi nu kway a loko, nu ve findi tresor sin nul mushkila e pai gro-menga mani. Nu ve hev mani fo kwo unkwe nu yao: fo chifan, fo roli on it, fo sim rasshwai it. | ||
+ | |||
+ | - Triloni, - doktor shwo, me sal go kun yu. E me es serte ke Jim toshi go e bu mah-fali nuy fida. Ye sol un jen ke me fobi fidi. | ||
+ | - Hu es? - skwair exklami. - Nami ba toy doga-si, sinior! | ||
+ | |||
+ | - Es yu, - doktor jawabi, - bikos yu bu janmog kipi muh klosen. Nu bu es sole hu jan om sey papir. Oli sey gayar kel he ataki gastaguan sedey pa aksham, li es evidentem nochauke kuraje jenta, e yoshi toy-las kel resti on ship, e krome li, me osi shwo, ye yoshi koy-las koylok budalem, - li oli ve sertem zwo olo posible dabe en-posesi tresor. Nu nomus go sole, po un jen, til nu departi. Me e Jim, nu resti ba hir tuhun. E yu, pren ba Jois e Hanter e go a Bristol. E lo zuy muhim: nulwan de nu nomus shwo ni un worda om to ke nu he findi. | ||
+ | |||
+ | - Livsi, - skwair shwo, - yu es sempre prav. Me sal bi mute kom kabra. | ||
= Mark Twein. Intervyu = | = Mark Twein. Intervyu = |